Donker is het als de zon onder is en er geen andere verlichting aan staat. Een automatisering die op basis van zonsondergang/opkomst de verlichting aan of uit zet is dus uitermate handig.
1. Donker schakelaar
Als eerste heb ik een helper van het type ‘Schakelaar‘ gemaakt in Home Assistant genaamd ‘Donker‘.
Een eenvoudige flow in Node-RED zet deze schakelaar aan of uit, afhankelijk of de zon op is of onder.
De eerste node is een ‘Schedex‘ node die beschikbaar is na het toevoegen van de ‘Schedex’ palette. Hierin staan dan de coordinaten van de locatie en als timing worden ‘sunset’ en ‘sunrise’ gebruikt met de bijbehorende payload ‘on’ en ‘off’ voor respectievelijk ‘zonsondergang’ en ‘zon opkomst’. Handig want dan hoef ik de payload niet eerst te wijzigen en kan direct naar een Action:
De uitgang gaat naar een ‘Action’ node die de eerder genoemde helper aan of uit zet op basis van de payload:
We hebben nu dus een Donker-schakelaar die in elke andere flow of automatisering te gebruiken is.
2. Drempelwaardes voor lichtsensors
Als tweede detectie voor licht of donker, maak ik gebruik van lichtsensors in de ruimtes van het slimme huis. Dus in alle ruimtes waar het licht aan moet gaan als het donker is, zijn lichtsensors aangebracht. (veelal in combinatie met bewegingsmelders)
Echter, niet alle ruimtes hoeven op dezelfde waarde van een lichtsensor aan te gaan en daarom maak ik met behulp van helpers in Home Assistant eerst Numerieke helpers voor de drempelwaarde per ruimte, bijvoorbeeld voor de huiskamer:
De lichtsensors die ik gebruik hebben zelf een range van 0 tot 3000 en een waarde van 400 is meestal de waarde waarop het tijd is dat het licht aan gaat. In ieder geval zet ik de maximale waarde van de helper op 2000, dat geeft genoeg speling.
3. Drempelwaardes beheer
In een Dashboard zet ik al deze helpers in een Weergave zodat ik die individueel kan aanpassen wanneer nodig, zonder de automatisering te hoeven aanpassen:
4. Het wordt donker automatisering – licht aan en gordijnen dicht
In een aantal Node-RED flows maak ik de automatisering om licht aan te zetten als het donker wordt, of in combinatie met bewegingsdetectie. Er kunnen nu dus twee triggers gebruikt worden voor zo’n automatisering:
- Als de ‘donker’ schakelaar op aan staat
- Als de lichtsensor onder de ingestelde drempelwaarde is
Als eerste wordt via een flow, de drempelwaarde voor de betreffende ruimte opgehaald en in een flow-variable geplaatst als nummer. Dit kan omdat ik voor elke ruimte in het slimme huis een aparte flow heb gemaakt in Node-RED dus dit staat in elke ruimte-flow:
De bovenste ‘events:state‘ node krijgt de waarde vanuit de Home Assistant helper vanuit het dashboard dat eerder gemaakt is. Zodra die wijzigt, zal de waarde in de flow-variable ‘flow.drempel_licht‘ worden gezet door een ‘change‘ node. De node daaronder, de ‘current-state‘ node, haalt de drempelwaarde op bij het (her)starten van Node-RED door middel van de ‘inject‘-node die na 10 seconden gestart wordt. De waarde van de drempel wordt dan ook in de flow-variable gezet.
Vervolgens de automatisering om de gordijnen dicht te doen en het licht aan te zetten als het donker wordt:
De voorwaarde voor de drempelwaarde op basis van de lichtsensor:
en de voorwaarde voor als het donker wordt op basis van de zon:
en een automatisering voor de ruimtes waar het licht aangaat bij beweging EN als het donker is:
de voorwaarde voor beweging:
de voorwaarde voor de zon onder:
en de voorwaarde voor de lichtwaarde drempel:
Deze flows zal ik dan moeten maken voor elke ruimte waarin ik automatisch het licht aan wil laten gaan als het donker wordt, al dan niet in combinatie met beweging.
Zodra het donker wordt gaat alleen die verlichting in de woonkamer aan die je van buiten kunt zien, dus de lampen in de vensterbank e.d. Bij beweging in de woonkamer gaat dan ook de overige verlichting in de woonkamer aan zodat deze niet onnodig aan staat als er niemand in de woonkamer is.
Het resultaat is dat bij zonsondergang de verlichting in sommige ruimtes aan gaat en in andere ruimtes pas als er dan ook beweging wordt gedetecteerd. Soms is het eerder donker in bepaalde ruimtes dan de zon onder is dus dat vangt dan de drempelwaarde voor de lichtsensor op.
Indien de hoeveelheid licht voor de drempelwaardes gewijzigd dient te worden, dan kan dat eenvoudig per ruimte ingesteld worden via het controle-dashboard waar de helpers staan. Op deze manier hoeven de automatiseringen niet aangepast te worden.
5. Het wordt licht automatisering – licht uit en gordijnen open
Fijn dat het licht aan gaat als het donker wordt, maar wanneer gaat het licht dan uit? Dat is afhankelijk van de ruimte!
In de tuin en buiten bij de voordeur mag het licht uit als het buiten weer licht wordt. Op dat moment kunnen ook de gordijnen weer open. Dus in die flow zal de automatisering er zo uit kunnen zien:
6. Welterusten automatisering – licht uit en alarm op nacht
Ik heb een bewegingsmelder op de overloop die beweging detecteert op de trap en dan het licht op de overloop aan zet als het donker is.
Om de verlichting in de overige ruimtes in het huis, zoals de woonkamer, de keuken, de gang, etc uit te zetten, maak ik gebruik van een NFC tag die aan de muur op de overloop is bevestigd en waar ik mijn smartphone langs haal als ik naar bed ga. De automatisering voor die NFC Tag doet twee dingen:
- doet de verlichting uit
- zet het alarm aan op de nachtstand
De verlichting op de overloop gaat uit na een delay van 5 minuten zodat ik genoeg tijd heb om naar de slaapkamer te lopen. In de slaapkamer gaat het licht 1 minuut later uit.
De Action-node om licht in de ruimtes uit te zetten maakt slim gebruik van de area-optie om zodoende de verlichting en een heel vertrek uit te zetten zonder de noodzaak om individuele lampen te kiezen. Voorwaarde natuurlijk dat de lampen zijn toegewezen aan de betreffende ruimtes.
